Zakończył się projekt „Młodzi w centrum kina”, realizowany przez Gdyńskie Centrum Filmowe, Kino Światowid w Elblągu oraz Kino Echo w Jarocinie.
Projekt obejmował uczestników z trzech grup wiekowych: 8-11 lat, 12-15 lat oraz 16-18 lat. Łącznie w działaniach realizowanych w ramach projektu wzięło udział dziewięć klas szkolnych z różnych miast i środowisk.
Różnorodność uczestników jest celowa – dzięki temu wyniki projektu mogą być jak najbardziej obiektywne. Założeniem przedsięwzięcia jest bowiem jego uniwersalność. Osiągnięte w ramach projektu wyniki zostaną zebrane w dobre praktyki, które mogą zostać wykorzystane przez różne kina europejskie zrzeszone w sieci Europa Cinemas.
Dzieci i młodzież brały udział w organizowanych seansach filmowych, które są uzupełniane o poświęcone im spotkania, a także warsztaty tematyczne. Podczas zajęć wykorzystano różnorodne metody pracy, w tym m.in. ankiety, burze mózgów, zajęcia artystyczne, rozmowy z psychologami i edukatorami filmowymi.
Wśród filmów znalazły się m.in. nominowane do Oscara „W trójkącie” i „Blisko”, najnowsza część przygód bohaterów cyklu „Biuro detektywistyczne Lassego i Mai” czy litewsko-irlandzki film „Zamek”. Wyjątkowym seansem okazał się pokaz filmu „Zadra”, zorganizowany w Gdyńskim Centrum Filmowym dla najstarszych uczestników projektu ze wszystkich trzech miast, któremu towarzyszyło spotkanie z reżyserem Grzegorzem Mołdą.
Dzieci i młodzież miały również okazję wziąć udział w spotkaniach z uznanymi filmoznawcami i edukatorami filmowymi – Pauliną Pohl, Joanną Zabłocką- Skorek, Michałem Oleszczykiem i Dianą Dąbrowską. Dodatkowymi aktywnościami były także warsztaty, podczas których młodzi widzowie mogli poznać tajniki filmowych kulis. Pod okiem ekspertów z Gdyńskiego Centrum Animacji tworzyli własne animacje poklatkowe, a dzięki zajęciom z reżyserem Pawłem Czarzastym dowiedzieli się więcej o technikach dźwięku i dubbingu.
Głównym celem projektu jest zbieranie opinii dzieci i młodzieży o obejrzanych filmach. By przedstawione przez nich oceny były pogłębione i urozmaicone, po każdej projekcji uczestnicy wypełniali ankiety opinii i Dzienniczki kinomana lub rozmawiają z edukatorami oraz socjologiem.
Jednym z najważniejszych wniosków, wysuwających się z rozmów z młodymi widzami, okazała się rozbieżność między kategoriami wiekowymi, nadanymi filmom przez dystrybutorów, z faktycznym ich odbiorem przez różne grupy wiekowe. Podczas projekcji, organizowanych w ramach projektu, kilkukrotnie zdarzyło się, że film przeznaczony dla najmłodszej grupy uczestników dotyczył zbyt trudnych dla nich tematów, a tytuł skierowany do nastoletnich widzów okazywał się dla nich nudny i dziecinny. W praktyce wielu młodych widzów trafia na filmy niedostosowane do ich wieku, co może skutkować ich niechęcią do kina. Nastolatkowie, dla których produkcja, mimo kategorii wiekowej wskazanej przez dystrybutora, okaże się zbyt dziecinna, zwyczajnie znudzą się seansem i nie wyciągną z filmu żadnych wartościowych treści. Z kolei młodsze dzieci, które obejrzą film za trudny dla swojej grupy wiekowej, zostaną po projekcji same z doświadczonymi podczas projekcji emocjami, co może okazać się dla nich dużym wyzwaniem do samodzielnego przepracowania. Rozwiązaniem tych sytuacji mogą być konsultacje z młodymi widzami, prowadzone przez dystrybutorów przed nadaniem filmom kategorii wiekowych.
Ważną kwestią, decydującą o tym, czy młodzi widzowie wybiorą się do kina na konkretny film, jest jednak przede wszystkim jego tematyka. Z przeprowadzonych do tej pory badań wynika, że dzieci i młodzież poszukują w kinie głównie rozrywki i to ona motywuje ich chęć do oglądania filmów. Kino traktują jako sposób na przyjemne spędzanie wolnego czasu. Z tego też względu znacznie większą popularnością wśród młodych widzów cieszą się produkcje amerykańskie, a nie europejskie – poświęcone znacznie częściej głębszym i trudniejszym tematom. Taki „rozrywkowy” trop wydaje się być cenną wskazówką dla twórców europejskich, którzy chcą zainteresować swoim kinem właśnie tę grupę widzów.
Z kolei wyzwaniem dla kiniarzy jest brak wiedzy o filmie, powszechny wśród młodych odbiorców. Podczas trwania projektu „Młodzi w centrum kina” okazało się, że dzieci i młodzież nie mają ani umiejętności, ani narzędzi, by móc spojrzeć na oglądane filmy wielopłaszczyznowo. Odbierają je dosłownie, nie doszukując się morałów, metafor czy odniesień do rzeczywistości. Niewiele z nich zwraca także uwagę na elementy świata przedstawionego, takie jak muzyka, scenografia i zdjęcia. Koniecznym jest zatem, by intensyfikować działania związane z edukacją filmową – zarówno w instytucjach kulturalnych, jak i w szkołach – i przekonywać rodziców oraz nauczycieli, że film jest równie ważnym nośnikiem kultury, co malarstwo czy literatura.
Wszystkie wnioski, otrzymane z badań prowadzonych w ramach projektu „Młodzi w centrum kina”, zostaną zebrane w raport końcowy i przedstawione szerokiej publiczności podczas konferencji kin studyjnych Europa Cinemas.
Wszystkie informacje o projekcie są dostępne na stronie www.gcf.org.pl/mlodzi-w-centrum-kina oraz na profilu projektu na Facebooku https://www.facebook.com/people/M%C5%81ODZI-W-CENTRUM-KINA/100084691767175/
Projekt został zorganizowany w ramach europejskiej inicjatywy Collaborate to Innovate i dofinansowany ze środków Unii Europejskiej z programu Kreatywna Europa/ MEDIA.
Fot. organizatorzy.
