David Lynch – urodzony 20.01.1946 w Missoula najpopularniejszy twórca współczesnego kina eksperymentalnego.
Amerykański filmowiec i artysta audiowizualny słynie z niezwykłego języka filmowego, w którym odwołuje się do elementów surrealistycznych, wariacji na temat ludzkiej podświadomości, wizji sennych i sugestywnych wielowarstwowych scenerii. Z okazji 76. urodzin mistrza pokażemy w Iluzjonie trzy filmy reżysera: Człowiek słoń, Blue Velvet i Dzikość serca.
David Lynch studiował malarstwo w Pennsylvania Academy of the Fine Arts w Filadelfii, gdzie nakręcił swój pierwszy film krótkometrażowy Six Men Getting Sick (Six Times). Eksperymentował z krótkimi formami i otrzymał grant na dalsze rozwijanie swojej twórczości od Amerykańskiego Instytutu Filmowego. Jego pierwszy film fabularny – Głowa do wycierania (1977) zszokował publiczność festiwali filmowych. Kolejny, bardziej mainstreamowy – Człowiek słoń (1980) odniósł jednak krytyczny i komercyjny sukces, który przyniósł Lynchowi kolejne wysokobudżetowe propozycje, m.in. wyreżyserowania epopei science fiction – Diuny z 1984 roku. Produkcja filmu przyniosła jednak wiele trudności, które ostatecznie zagroziły wizji Lyncha. Kolejnym filmem reżysera był Blue Velvet (1985), który pokochała krytyka, a później stał się kultowym klasykiem. Jego następcą był groteskowy, brutalny i romantyczny film drogi – Dzikość serca (1990).
Reżyser Mulholland Drive ma swój własny kinowy i narracyjny styl, który przesuwa granice i tworzy pomysłowe, nieziemskie obrazy, które pozostają z widzami długo po zakończeniu seansu. Niezwykły język Lyncha odwołuje się do elementów surrealistycznych, wariacji na temat ludzkiej podświadomości, wizji sennych, opowieści przypominających sny i sugestywnych wielowarstwowych scenerii.
„Uwielbiam śnić na jawie, logikę snów i sposób, w jaki podążają sny… Jedną z pięknych mocy kina jest ta logika” – powiedział Lynch. Jego filmy, wyświetlane na ekranie niczym sny stanowią istotę kina: umiejętność wspólnego snucia marzeń. Lynch z precyzją i wyobraźnią jest po tym świecie przewodnikiem i sprawia, że wszyscy sami śnimy – obrazy, które prześladują nas po intensywnej nocy, podążają za nami również po opuszczeniu sali kinowej. Mistrzostwo Lyncha sprawia jednak, że chcemy ponownie zanurzyć się w tym doznaniu.
Z okazji urodzin reżysera pokażemy filmy, za które był nominowany do Oscara w kategorii Najlepszy reżyser: dramat historyczny Człowiek słoń (1981) i pełen surrealistycznej tajemnicy thriller Blue Velvet (1986), a także zdobywcę Złotej Palmy na Festiwalu Filmowym w Cannes – Dzikość serca (1990).
W ramach cyklu Sny na jawie. Urodziny Davida Lyncha pokażemy:
Człowiek słoń, reż. David Lynch, 125 min., 1980, Wielka Brytania
Blue Velvet, reż. David Lynch, 120 min., 1986, USA
Dzikość serca, reż. David Lynch, 124 min., 1990, USA